LOUD Linked Open Usable Data
2019 > 2020
Hoewel verscheidene honderdduizenden erfgoedobjecten die bewaard worden door de Belgische Federale Wetenschappelijke Instellingen in verschillende mate met elkaar in verband staan, worden ze nog steeds grotendeels beschouwd en behandeld als afzonderlijke en individuele entiteiten. Door het expliciteren van de relaties tussen objecten, actoren en gebeurtenissen die momenteel alleen impliciet zijn in onze geïsoleerde databases, kunnen we bijdragen aan een betere kennisrepresentatie van het leven van de werken, hun context, hun oorsprong, enz., over meerdere instellingen en erfgoeddomeinen heen.
De Belgische Federale Wetenschappelijke Instellingen bewaren en beheren verscheidene honderdduizenden erfgoedobjecten die alle aspecten van de menselijke geschiedenis en samenleving omvatten. Hoewel veel van deze objecten in verschillende mate met elkaar in verband staan, d.w.z. door hun herkomst (dezelfde kunstenaars, dezelfde veiling...), of door hun aard (hetzelfde soort materiaal, gelijkaardige subjectrepresentatie...), worden ze nog steeds grotendeels beschouwd en behandeld als afzonderlijke en individuele entiteiten. Niet alleen de objecten zelf blijven geïsoleerd, er is ook een tendens om de collecties van individuele instellingen als aparte en gesloten “silo’s” te beschouwen. Bovendien behoren de betrokken objecten en instellingen tot traditioneel verschillende erfgoedsectoren, waaronder bibliotheken, archieven en musea (BAM’s), of behoren ze tot verschillende soorten collecties (natuurgeschiedenis tegenover kunstcollectie). Als gevolg daarvan maakt de huidige technologische infrastructuur het moeilijk om de vele mogelijke onderlinge verbanden tussen objecten en aanverwante actoren te creëren en te publiceren binnen één instelling en tussen instellingen en disciplines.
Recente ontwikkelingen in digitale erfgoedtechnologie, zoals Linked Art, Linked Open Usable Data model (LOUD) en International Image Interoperability Framework (IIIF), bieden belangrijke nieuwe perspectieven. Door het expliciteren van de relaties tussen objecten, actoren en gebeurtenissen die momenteel alleen impliciet zijn in onze geïsoleerde databases, kunnen we bijdragen aan een betere kennisrepresentatie van het leven van de werken, hun context, hun oorsprong, enz., over meerdere instellingen en erfgoeddomeinen heen. Dit zal onder meer leiden tot een betere gebruikerservaring door de eenvoudigere verbindingen tussen collecties en woordenschatten, het delen van machinaal leesbare objectgegevens ter ondersteuning van applicaties en het creëren van “genereuze” webinterfaces, die nieuwe en intuïtievere manieren mogelijk maken om erfgoedobjecten te ontdekken en collecties te doorkruisen. De muren afbreken tussen collecties met Linked Open Data en IIIF zal een gunstige invloed hebben op de stand van onderzoek op het vlak van kunstgeschiedenis en natuurgeschiedenis. Het transformeren van statische, geïsoleerde, lokale collecties in een wereldwijd gekoppeld kennisnet beantwoordt aan het motto van Europa’s culturele erfgoedjaar 2018 om ‘open te staan voor de wereld’ en helpt de FWI’s om de resultaten van de digitaliseringsprogramma’s van BELSPO (DIGIT01, DIGIT03...) op wereldschaal te valoriseren.
Dit voorstel stimuleert een samenwerking op lange termijn, met een meer effectieve, meer structurele kennisuitwisseling op een frequentere basis. Dit moet uiteindelijk leiden tot een succesvolle samenwerking op een institutioneel niveau, in het bijzonder, maar niet beperkt tot, de Linked Art gemeenschap. Het voorgestelde netwerk zou ook een katalysator kunnen zijn voor andere samenwerkingsverbanden tussen de verschillende instellingen die bij het project betrokken zijn. Alle partners delen een gemeenschappelijke visie op digitalisering, op het gebruik van metadata en op gerelateerde hulpmiddelen en technieken. Het voorgestelde netwerkproject heeft tot doel een context te creëren voor het delen van informatie, technieken en beste toepassingen over het gebruik van Linked Open Usable Data, ter ondersteuning van hun toepassing in de bijzonder complexe multidisciplinaire en meertalige Belgische federale erfgoedcontext. Het zal internationale domeinexperts uitnodigen om ons bij te staan in deze specifieke taak.
Een van de belangrijkste doelstellingen van het voorstel is dan ook het vergemakkelijken van een interne kennisoverdracht binnen de instellingen, om te verzekeren dat het gebruik en de principes van Linked Open Usable Data ingebed worden in de workflow van de digitalisering of de digitale strategie van de instellingen en dat ze niet langer afhankelijk zijn van individuele initiatieven.
Aan het einde van het project, zullen alle partners een duidelijk inzicht hebben in de vereisten die nodig zijn om Linked Open Usable Data te omarmen in de context van de Linked Art modelgemeenschap. De Belgische instellingen zullen vooral goed gepositioneerd zijn om het Linked Art model te implementeren ter ondersteuning van de toekomstige onderzoeksprojecten, zoals de follow-up van de DIGIT03, die zullen profiteren van de lessen die men geleerd heeft.
Ter afsluiting van het project zullen de partners een laatste reeks workshops en een conferentie organiseren over het gebruik van Linked Open Usable Data in een culturele erfgoedcontext.
Coördinatie: Koninklijk Museum voor Midden-Afrika (Archieven & Collectiebeheer)
Partnerinstellingen: Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (Digitaal Museum) / Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK-IRPA – Documentatie) / The J. Paul Getty Trust (Getty Digital).
